Docent aan het woord... Cynthia van Gelderen van het Trias VMBO

Flexibiliteit en openstaan voor nieuwe techniek en didactiek

Blended learning, een nieuw ambacht

Cynthia van Gelderen is docent biologie aan de Trias VMBO in Krommenie. Daarnaast is ze projectleider Blended learning op school én al ruim 24 jaar co-auteur van de Noordhoff-methode Nectar. Ze wordt daarom ook wel ‘de moeder van Nectar’ genoemd. Deze methode gebruikt ze op school bij Zorg & Welzijn en Dienstverlening & Producten.

‘Jij ademt het docentschap’

Eigenlijk wilde ik helemaal niet voor de klas staan. Toen ik begon aan de lerarenopleiding biologie, deed ik dat vooral uit fascinatie voor het vak biologie. Lesgeven was bijzaak. Ik stond voor mijn gevoel ook helemaal niet dicht bij kinderen. Maar terwijl mijn medestudenten in de stages bij bosjes afvielen, raakte ik juist steeds meer in mijn element. ‘Jij ademt het docentschap,’ zei een docent toen hij mij met leerlingen zag werken. Dat was echt een eyeopener voor me.

‘Ik geef leerlingen een andere blik op hun omgeving’

Wat ik zo leuk vind aan het vak biologie is dat het alle facetten van de leerling raakt: hun lichaam, maar ook de wereld om hen heen. Zelfs bij een ietwat nuffig onderwerp als plantenstengels, weet ik dat ik leerlingen – onbewust – een andere blik op hun omgeving meegeef. En misschien zelfs hun gedrag iets beïnvloed. Het is een vak waar je veel creativiteit in kwijt kunt, daar houd ik van. Net als van het goed begeleiden van leerprocessen en lesgeven op maat. Het hele pakket vind ik na al die jaren nog steeds inspirerend en geeft me energie!

Aansprekende lessen door herkenbaar materiaal

Ik probeer mijn lessen zo praktisch mogelijk te maken, en ik blijf altijd dicht bij de beleving van de leerlingen. Voor een practicum neem ik vaak herkenbaar materiaal mee, bijvoorbeeld uit mijn tuin. In de onderbouw nemen leerlingen wel eens spontaan iets mee – dat moedig ik natuurlijk aan, al betekent het wel vaak einde lesstructuur.

Teksten vormen voor veel van mijn leerlingen een barrière. Al jaren kies ik er daarom voor om de leerlingen de teksten samen te laten lezen, hardop. Daarna vatten ze de teksten samen aan de hand van een blokkenschema dat overzicht en correlaties aangeeft van de begrippen. Dat werkt zo goed, dat deze aanpak deels is opgenomen in Nectar, de methode die we niet alleen op school gebruiken, maar waar ik ook al 24 jaar aan meeschrijf.

De moeder van Nectar

Doordat ik sinds het begin betrokken ben bij Nectar word ik weleens ‘de moeder van de methode’ genoemd. Het auteursteam is bij iedere herziening anders samengesteld, dus mijn rol wisselt ook steeds. Mijn procesmatige manier van denken en werken komt me bij Nectar altijd goed van pas. De blokkenschema’s en de vaardigheden-checklisten komen uit mijn koker. Daar zijn mijn leerlingen en ik nog altijd heel tevreden mee!

Nectar = een goede balans tussen beeld en tekst

Nectar is overzichtelijk, to the point en heeft een fijne uitstraling en prachtig beeldmateriaal. De verhouding tussen beeld en tekst is in balans, waardoor de methode goed te gebruiken is op alle niveaus.

‘De online omgeving van Nectar houdt mijn leerlingen bij de les’

Ik werk met ook het online lesmateriaal van Nectar en als projectleider Blended learning op onze school ben ik natuurlijk extra fanatiek. Het digitale materiaal van Nectar heeft dezelfde weloverwogen aanpak als het boek: kernachtig en gericht op succeservaringen. Heel waardevol, helemaal in deze periode van online lesgeven, wanneer het echt moeilijker is om leerlingen bij de les te houden en zelfstandig aan het werk te krijgen.

‘Blended learning zie ik als een nieuw ambacht’

Sinds dit jaar werken we op school met laptops en houd ik mij als projectleider bezig met de invoering van Blended learning op school. Voor de school zie ik deze manier van lesgeven als een nieuw ambacht, dat vraagt om flexibiliteit en openstaan voor nieuwe techniek en didactiek. Sommige collega’s hebben nog koudwatervrees. Met workshops, handleidingen en lesaanpakken probeer ik hen over de streep te helpen.

Een ideale les begint en eindigt gezamenlijk

Op het moment hebben we halve klassen op school, de andere helft zit thuis en volgt de les online. Ik vind het belangrijk elke les te beginnen én af te sluiten met een gezamenlijke opdracht of gesprek waarin aandacht is voor elkaar. Tussendoor werken de leerlingen zelfstandig. Het is heel belangrijk om een duidelijke rode draad in de les te hebben en niet te veel te willen doen. Een heldere structuur geeft ruimte voor creatieve uitstapjes, bijvoorbeeld door in te spelen op de actualiteit door NU actueel in de les toe te passen!