Redacteur Plein M aan het woord ... Leen Doorduin
Leerlingen leren dat er samenhang bestaat tussen de verschillende vakken met de nieuwe 4e editie van Plein M
Oud-docent Leen Doorduin is auteur en eindredacteur van zowel Pincode als Plein M. Hij zag zijn favoriete vak economie veranderen; een vak waarbij je balansen leerde lezen groeide uit tot een maatschappijvak. In de onderbouw wordt economie op sommige scholen gecombineerd met aardrijkskunde en geschiedenis. Dat laatste verbaast Doorduin niets: in 1980 verknipte hij zelf al lesboeken, om ze tot één boek samen te voegen.
Economie is een uitgebreid vak, vertelt Doorduin. “Het gaat over de overheid, over verzekeringen, over geld en over produceren.” Maar het vak is in de loop der jaren flink veranderd. “Vroeger heette het handelskennis,” vertelt de oud-docent. “Ik weet nog dat ik leerlingen de balans en de resultatenrekening leerde lezen. Nu bereiden we ze erop voor dat ze meer van de samenleving snappen als ze van school komen.”
Vooral op het VMBO heeft economie tegenwoordig een praktische insteek, vindt Doorduin en dat spreekt hem erg aan. “Kinderen leren er economische verschijnselen herkennen in hun dagelijks leven. Dat speelt voor mij ook een belangrijke rol bij het maken van Plein M. Het is een methode voor de onderbouw en na de onderbouw zijn er kinderen die nooit meer iets met economie doen.”
Mens en maatschappij
Waar economie op veel scholen een op zichzelf staand vak is, wordt het op sommige scholen gecombineerd met aardrijkskunde en geschiedenis. Mens en maatschappij heet het vak dan en bij Plein M, de lesmethode voor dit vak, is het de truc om de verschillende onderdelen goed op elkaar te laten aansluiten. “Eén van onze auteurs weet altijd een mooi tijdlijntje te maken, om te laten zien wanneer iets speelt, of om iets te vergelijken met een bepaalde periode uit de geschiedenis.”
Qua inhoud verschilt de economische lesstof in Plein M niet van het reguliere vak economie. “Het is vooral de vorm,” geeft Doorduin aan. “Je krijgt een werkboek en er zijn geen lappen tekst.” De vraag is natuurlijk of twee jaar mens en maatschappij je wel voldoende voorbereidt op economie in de bovenbouw. Doorduin twijfelt geen moment “Absoluut,” zegt hij beslist. “Het is één van de doelen van de methode en dat hou je bij het maken voortdurend in je
achterhoofd.”
Concreet maken
Wel is economie in de 4e editie van Plein M wat meer losgekoppeld van aardrijkskunde en geschiedenis; het economiekatern is zelfs los verkrijgbaar. De reden is pragmatisch: “Als je niet goed weet wat bij economie hoort en wat je in de bovenbouw te wachten staat, is het wel heel moeilijk om het vak te kiezen.”
Bij sommige onderdelen staat economie ver af van wat leerlingen kennen. Het kan dan erg theoretisch worden. “In de klas kun je er de actualiteit bij betrekken: iets wat je op tv hebt gezien of iets wat je buurman doet. Dat maakt het levendiger,” vindt Doorduin. Hij probeert hetzelfde in Plein M te doen. “We proberen er voorbeelden in te verwerken, zodat leerlingen vanuit het abstracte een idee krijgen in welke richting ze moeten denken. Je probeert het concreet te maken. Vooral bij de opgaven, want die zijn superbelangrijk. Economie leer je vooral door het te doen.”
Taal als bindmiddel
De belangrijkste vraag is natuurlijk hoe je de verschillende elementen samenbrengt in goede en overzichtelijke lesstof. Daarbij is taal volgens Doorduin hét instrument waarmee je dingen duidelijk kunt maken. “Het is belangrijk om de schrijfstijl te bewaken. Dat betekent dat je jezelf voortdurend de vraag stelt: komt dit aan bij de leerlingen? Is dit helder genoeg, is dit informatief genoeg? Maar vooral: is het begrijpelijk genoeg?”
Doorduin benadrukt het woord ‘begrijpelijk’. “Er is uiteraard een leraar, maar in principe moeten leerlingen zelf kunnen snappen wat wij in het boek uitleggen. Daar zorg je voor door heel bewust met taalgebruik bezig te zijn: je moet het niet onnodig moeilijk maken.” Volgens
Doorduin schort het daar nog wel eens aan. “Ik zie het bij examens: sommige vragen vergen zoveel van de leerlingen dat ik me afvraag wat ze aan het toetsen zijn: economie of taalvaardigheid? Dat vind ik niet terecht, het moet om de inhoud gaan.”
Knippen in boeken
Het samenvoegen van verschillende vakken, zoals bij mens en maatschappij gebeurt, heeft voor- en nadelen. “Bij losse vakken kun je meer de diepte in,” beaamt Doorduin. “Maar vooral in de onderbouw is voor de combinatie wel veel te zeggen: dan leer je dat er samenhang bestaat tussen de verschillende vakken.”
Het combineren van verschillende vakken is voor Doorduin ook bepaald niet nieuw. “In 1980 werkte ik als meester op een lagere school. In groep 8 speelde het vak wereldoriëntatie, eigenlijk een voorloper van mens en maatschappij. Daar hadden we geen boek voor: we hadden losse boeken voor geschiedenis, aardrijkskunde en biologie,” vertelt hij. Grijnzend vervolgt hij: “Ik heb die boeken verknipt en verschillende elementen bij elkaar gebracht. Zo
kon je een centraal thema vanuit verschillende invalshoeken benaderen. Dus toen zat het er al een beetje in.”
Wil je meer weten over Plein M?
Vraag het je accountmanager. We nemen snel contact je op!
Als je nog niet met de nieuwe editie van Plein M werkt, vraag dan een gratis beoordelingspakket aan.